Euro tedavülde 20’nci yaşına giriyor

Beykozlu

New member
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde kullanılmakta olan Euro banknot ve madeni paralar 1 Ocak 2022 prestijiyle 20’nci yılına girecek.

AB üyesi 27 ülkenin 19’unun resmi para ünitesi olan Euro’nun 1999’da kaydi olarak yürürlüğe girmesine karar verilmişti.

Euro, 1 Ocak 2002’de ise banknot ve bozuk para olarak piyasaya sürüldü. Bu tarihten itibaren Euro günlük süreçlerde kullanılmaya başlandı.

Hali hazırda Euro’yu, Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY), Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan olmak üzere 19 AB üyesi ülke kullanıyor.

“Euro Bölgesi” olarak isimlendirilen bu ülkelerin para siyaseti, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve üye ülkelerin merkez bankalarından oluşan Euro Sistemi tarafınca yürütülüyor.

Frankfurt merkezli ECB’nin misyonu, para ünitesi olarak Euro’yu kullanan AB üyesi ülkelerden oluşan Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlanıyor.

Doların akabinde dünyanın en çok kullanılan ikinci rezerv para ünitesi pozisyonunda bulunan Euro’yu Avrupa’da yaklaşık 340 milyon kişi kullanıyor.

Euro, “Avrupa Para Birimi”, “ekü” ve “euro” olarak da isimlendiriliyor. Euro’nun farklı renk ve boyuta sahip 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500 olmak üzere 7 çeşit banknotu bulunuyor.

Ayrıyeten, 1, 2, 5, 10, 20, 50 sent ile 1 ve 2 Euro metal para olarak kullanılıyor.

500 Euro basılmıyor

ECB, 2019 yılında 500 Euro’luk banknotların basımını durdurulmasına karar verdi. sonucun alınmasında terörizmin finansmanı ve kara para aklamaya karşı uğraş ön plana çıktı.

Kelam konusu 500 Euro’luk banknotların basımının durdurulmasına rağmen hala geçerli. Günlük ömür ve alışverişte kullanılamayan 500 Euro’luk banknotlar banka hesaplarına yatırılabiliyor ve bankalardan değiştirilebiliyor.

Danimarka haricindeki üyelere mecburî iştirak

Euro Bölgesi’nin kuruluşunda ortak para siyasetine dahil olmayacağını açıklayan Danimarka haricinde tüm birlik üyelerinin gerekli kriterleri yerine getirmeleri durumunda Euro kullanmasına geçme mecburiliği bulunuyor.

Son periyotta, Bulgaristan ve Hırvatistan Euro para ünitesine geçiş süreci için müracaatta bulundu. Bu ülkelerin birkaç yıl sürecek süreç sonunda Euro para ünitesine girişlerinin tamamlanması bekleniyor.

Euro bedeli

Euro, 1999 yılında piyasaya sürüldüğünde 1 Euro 1,17 dolar düzeyindeydi. Bu tarihten daha sonra Euro, dolar karşısında süratle paha kaybetti. Ekim 2000’de Euro 0,83 dolara kadar geriledi.

Euro, 2002 yılından 2008’e kadarki süreçte dolara karşı paha kazandı. 2008 yılında 1 Euro 1,60 dolara kadar çıkarak rekor kırdı. Hali hazırda Euro dolar paritesi 1,13 düzeylerinde seyrediyor.

Banknot tasarımı değişecek

ECB, 20 yıldır tedavülde olan Euro banknotlarını 2024’e kadar bir daha tasarlamayı planlıyor. bir daha tasarım süreci, Euro Bölgesi’ndeki insanlardan gelecekteki banknotlar için mümkün temalar hakkında görüş toplamakla bakılırsavli odak kümelerinin oluşturulmasıyla başlayacak. ondan sonrasında her Euro Bölgesi ülkesinden bir uzmana sahip müracaat kümesinin, ECB’nin İdare Kurulu’na yeni temalardan oluşan bir kısa liste sunacak. İdare Kurulu, yeni banknotlar basılmadan evvel sonuncu sonucu verecek.

Almanlar birinci başta kuşkuyla yaklaştı

Euroya geçiş, Almanya’nın bir daha birleşmesini takiben 1990’da Deutschmark’ın piyasaya sürülmesinden daha sonra, nispeten kısa bir süre ortasında ikinci para ünitesi geçişiydi.

Tek para ünitesine kuşkuyla yaklaşan ve eski para ünitesi mark ile duygusal bir bağı olan Almanlar, Euro’dan en epey fayda sağlayanlar içinde yer aldı.

Avrupa Siyasetleri konusunda değerli niyet kuruluşlarından Avrupa Siyasetler Merkezi’nin (CEP) yaptığı “Euroya geçişte kazananlar ve kaybedenler” isimli araştırmaya göre, Avrupa’nın en verimli iktisadına sahip olan Almanya, Euroya geçişten 1999-2017 devrinde 1,9 trilyon Euro ile açık orta en çok fayda sağladı. Bu da kişi başına yaklaşık 23 bin Euroya denk geliyor.

Piyasaya sürüldükten daha sonraki birinci birkaç yılda Yunanistan Euro’dan büyük yarar sağlarken, 2011’den beri kayıplar vermeye başladı, bir daha de birebir devirde Yunanistan 2 milyar Euro fayda sağladı. Hollanda’da ise 346 milyar Euro’luk refah genişlemesi oldu.

CEP’in tahlil ettiği ülkelerden Fransa’da 3,6 trilyon Euro, İtalya’da 4,3 trilyon Euro, İspanya’da 224 milyar Euro, Belçika’da ise 69 milyar Euro refah kaybı oldu. (AA)