Beykozlu
New member
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) bilgilerine bakılırsa; aralık ayında, 4 kişilik bir ailenin açlık sonu 4 bin 13 liraya, yoksulluk sonu ise 13 bin 73 liraya çıktı. Bekar bir çalışanın aylık hayat maliyeti de 4 bin 927 liraya yükseldi.
Türk-İş, çalışanların ‘geçim şartlarını’ ortaya koymak gayesiyle yaptığı ‘açlık ve yoksulluk sınırı’ araştırmasının sonuçlarını deklare etti. Buna nazaran; döviz kurunun düşmesine karşın mutfak enflasyonu, aylık yüzde 25,75, 12 aylık bazda ise yüzde 54,96 oranında arttı.
1987’ye emsal durum
Türk-İş, araştırmaya ait, “Ücretli çalışanların ve emeklilerinin geçim koşulları daha da ağırlaştı. Gibisi yüksek oranlı artış, Kasım 87 seçimlerini izleyen ayda da (Aralık 1987) gerçekleşmişti” değerlendirmesini yaptı.
Türk-İş datalarına nazaran; 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması fiyatı (açlık sınırı) 4 bin 13 lira 26 kuruşa çıktı.
Besin harcanması ile bir arada giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması zarurî başka aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) 13 bin 72 lira 51 kuruşa yükseldi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 4 bin 926 lira 94 kuruş oldu.
Türk-İş’ten açlık ve yoksulluk araştırmasına ait yapılan değerlendirmeler ise satır başlarıyla şöyleki:
“Ücretli çalışanların gelirleri fiyat artışına yetişmedi”
“Yabancı paralar karşısında TL’nin paha kaybetmesiyle başlayan süreç, faiz artışıyla dengelenmesi beklenen döviz kurunun -rekabetçi kur yaklaşımıyla- süratle yükselmesini birlikteinde getirdi. bu biçimdece ihracatın artması ve cari açığın azalması gayesiyle iktisatta istikrar ve istikrar sağlanması öngörüldü. Lakin kaidelerin doğrulamadığı var iseyım, yerini ‘dövize endeksli kur’ siyaseti uygulamasına bıraktı ve olumlu sonuçları görüldü. Süratle yükselen döviz kuru birebir süratle geriledi. Lakin dövizde yaşanan bu süratli dalgalanma, maliyet artışına yol açtığı sebebi öne sürülerek anında fiyatlara yansıtıldı ve başta besin eserleri olmak üzere etiketler gün ortasında birkaç defa değiştirildi. Fiyatlı çalışanların gelirleri fiyat artışına yetişmedi, mevcut gelirlerin satın alma gücü daha da geriledi. Her geçen gün fakirleşme arttı.
“Asgari fiyattaki artış meblağların gölgesinde kaldı”
Emekçi ve ailesinin kıymetli ve birden fazla vakit tek geliri olan minimum fiyat, bu süreçte aylık net 2 bin 825 lira 90 kuruştan 4 bin 253 lira 40 kuruşa yükseldi. bundan evvelki yılda geçerli olan taban fiyata kıyasla aylık net bin 427 lira 50 kuruş ve yüzde 50,51 oranındaki artış, bu ay gerçekleşen meblağların gölgesinde kaldı. ötürüsıyla bu durumda satın alma gücü ve yaşama koşulları iyileşmeyecektir.
“İhtiyaç kredisi ile kredi kartı borcunun faizi çok yüksek”
Öte yandan, fiyatlı çalışanların borçlanarak ortadaki farkı ötelemeye çalışması da tahlil değildir. Fiyatlı çalışanların kullandığı muhtaçlık kredisi ile kredi kartı borcunun faizi devasa yüksekliktetir. Türk-İş’in bilgileri temel alındığında, mutfak enflasyonundaki değişim Aralık 2021 itibariyle şöyle gelişti:
“Gıda enflasyonunda rekor artış”
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken minimum harcama meblağı, bundan evvelki aya nazaran rekor bir artışla yüzde 25,75 oranında gerçekleşti. Besin enflasyonunda son 12 ay itibariyle artış oranı ise yüzde 54,96 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 23,72 olarak hesaplandı.
Türk-İş hesaplamasına temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara göre; besin mamüllerinde Aralık 2021 itibariyle gözlenen değişim, harcama kümelerine bakılırsa şöyle oldu:
“Sütte bir aylık artış yüzde 35,3 olarak hesaplandı”
Süt, yoğurt, peynir kümesinde; başta süt olmak üzere bütün markaların eser çeşitlerinde yüksek oranda artış gerçekleşti. Sütte bir aylık artış yüzde 35,3 olarak hesaplandı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 135 TL oldu.
“Kıyma ve kuşbaşının kilogram fiyatı ortalama 30 tl arttı”
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat mamüllerinin bulunduğu kümede; kıyma ve kuşbaşı et ile tavuk fiyatı artarken sakatat (ciğer, böbrek, yürek) mamüllerinden yalnızca dana ciğeri fiyatı arttı. Kıyma ve kuşbaşı et kilogram fiyatı ortalama 30 TL (yüzde 26,1) arttı. Tavuktaki artış yüzde 17,1 oldu. Fiyat artışlarından balık da hissesini aldı ve ortalama kilogram fiyatı arttı. Hesaplamada bir daha hamsi, istavrit üzere nispeten bol ve ucuz balık çeşidi dikkate alındı. Geçen ay 120 TL olan ithal somon kilogram fiyatı, bu ay 190 TL etiket fiyatıyla tezgâhta yer aldı. Yumurtanın tanesi 1,30 TL’den 1,80 TL’ye yükseldi. Bakliyat mamüllerinden (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) bilhassa ithal edilenler, döviz kurundaki artışa paralel daha değerli olurken dövizdeki düşüş eser fiyatlarına yansımadı. Barbunyada artış yüzde 53,2, yeşil mercimekte yüzde 50,0 olarak hesaplandı ve son hafta itibariyle fiyatlarında bir indirim olmadı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 274 TL oldu.
“Yaş zerzevat ve meyve meblağları da yükseldi”
Yaş sebze-meyve meblağları da bu ay ortalama olarak artış gösterdi. Mutfakta yüklü olarak kullanılan patatesteki fiyat artışı ise dikkat çekti ve kilogramı 7 TL’ye kadar yükseldi. Ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı bu ay artışla 8,69 TL oldu. Geçen ay 8,28 TL olan ortalama zerzevat kilogram fiyatı bu ay biraz artarak 8,59 TL’ye yükseldi. Ortalama kilogram meyve fiyatı ise geçen aya göre biraz gerileyerek 8,83 TL oldu. Her vakit olduğu üzere pazarda çoğunlukla bulunan eserler temel alınarak hesaplama yapıldı. Bu ay, 17 zerzevat ve 12 meyve olmak üzere toplamda temel 29 eserdeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Eserlerin tek tek yükü yerine bir daha harcama sepetindeki meyve-sebzenin toplam ölçüsünden hareket edildi. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 59 TL oldu.
“Ekmeğin aile bütçesine ek maliyeti 95 lira oldu”
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere mamüllerin bulunduğu kümede; ekmekte beklenen fiyat artışı resmi olarak gerçekleşti. Ankara’da 200 gramı 1,75 TL’den satılan ekmeğin yeni fiyatı 2,25 TL ve kilogram fiyatı da 11,25 TL oldu. bu biçimdece artırım oranı yüzde 28,57 olarak hesaplandı. Yalnızca ekmeğe yapılan artırımın aile bütçesine aylık ek maliyeti 95 TL’ye ulaştı. Besin harcanmasındaki artışının üç puanı ekmeğe yapılan artırımdan kaynaklandı. Geçen ay fiyatı artan ekşi mayalı köy ekmeği, tam tahıllı vb. biçimde satılan ekmek, bu ay ortalama yüzde 20 oranında bir daha artırım gördü. Önümüzdeki günlerde ekmeğin gramajı ile birlikte fiyatında da artış olması bekleniyor. Bu harcama kümesinde yer alan besin unsurlarından pirinçte yüzde 42,7, bulgurda yüzde 70,8 ve unda yüzde 30,4 oranında fiyat artışı tespit edildi. Makarna ve irmik fiyatı değişmezken pirinç fiyatı biraz arttı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 185 TL oldu.
“Zam şampiyonu ayçiçek yağında artış yüzde 117,2 oldu”
Son küme ortasında yer alan besin hususlarından; tereyağı ve margarin fiyatı arttı. Margarin paketi de yakında tereyağı üzere 200 gram olarak satılacak üzere gözüküyor. Ayçiçeği yağının litresi bu ay 51,90 TL’ye yükseldi ve aylık yüzde 117,2 oranında artışla bu ayın artırım şampiyonu oldu. Bu ay zeytinyağı fiyatı da arttı. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı ortalamada fazla değişmedi. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ay çekirdeği vb.) eserleri fiyatı ise bu ay artış görülen eserler içinde yer aldı. Geçen ay yüksek oranda fiyatı artan baharat eserleri (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı (kimyondaki artış haricinde) bu ay değişmedi. Şeker yüzde 57,8 oranında arttı ve lakin tuz fiyatı değişmedi. Pekmez ve reçel fiyatı arttı, bal fiyatı değişmedi. Çay fiyatı -düşük oranda da olsa- bu ay bir daha arttı, ıhlamur fiyatı değişmedi. Salça fiyatı da tıpkı kaldı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 169 TL oldu.”
Türk-İş, çalışanların ‘geçim şartlarını’ ortaya koymak gayesiyle yaptığı ‘açlık ve yoksulluk sınırı’ araştırmasının sonuçlarını deklare etti. Buna nazaran; döviz kurunun düşmesine karşın mutfak enflasyonu, aylık yüzde 25,75, 12 aylık bazda ise yüzde 54,96 oranında arttı.
1987’ye emsal durum
Türk-İş, araştırmaya ait, “Ücretli çalışanların ve emeklilerinin geçim koşulları daha da ağırlaştı. Gibisi yüksek oranlı artış, Kasım 87 seçimlerini izleyen ayda da (Aralık 1987) gerçekleşmişti” değerlendirmesini yaptı.
Türk-İş datalarına nazaran; 4 kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcanması fiyatı (açlık sınırı) 4 bin 13 lira 26 kuruşa çıktı.
Besin harcanması ile bir arada giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması zarurî başka aylık harcamalarının toplam fiyatı ise (yoksulluk sınırı) 13 bin 72 lira 51 kuruşa yükseldi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 4 bin 926 lira 94 kuruş oldu.
Türk-İş’ten açlık ve yoksulluk araştırmasına ait yapılan değerlendirmeler ise satır başlarıyla şöyleki:
“Ücretli çalışanların gelirleri fiyat artışına yetişmedi”
“Yabancı paralar karşısında TL’nin paha kaybetmesiyle başlayan süreç, faiz artışıyla dengelenmesi beklenen döviz kurunun -rekabetçi kur yaklaşımıyla- süratle yükselmesini birlikteinde getirdi. bu biçimdece ihracatın artması ve cari açığın azalması gayesiyle iktisatta istikrar ve istikrar sağlanması öngörüldü. Lakin kaidelerin doğrulamadığı var iseyım, yerini ‘dövize endeksli kur’ siyaseti uygulamasına bıraktı ve olumlu sonuçları görüldü. Süratle yükselen döviz kuru birebir süratle geriledi. Lakin dövizde yaşanan bu süratli dalgalanma, maliyet artışına yol açtığı sebebi öne sürülerek anında fiyatlara yansıtıldı ve başta besin eserleri olmak üzere etiketler gün ortasında birkaç defa değiştirildi. Fiyatlı çalışanların gelirleri fiyat artışına yetişmedi, mevcut gelirlerin satın alma gücü daha da geriledi. Her geçen gün fakirleşme arttı.
“Asgari fiyattaki artış meblağların gölgesinde kaldı”
Emekçi ve ailesinin kıymetli ve birden fazla vakit tek geliri olan minimum fiyat, bu süreçte aylık net 2 bin 825 lira 90 kuruştan 4 bin 253 lira 40 kuruşa yükseldi. bundan evvelki yılda geçerli olan taban fiyata kıyasla aylık net bin 427 lira 50 kuruş ve yüzde 50,51 oranındaki artış, bu ay gerçekleşen meblağların gölgesinde kaldı. ötürüsıyla bu durumda satın alma gücü ve yaşama koşulları iyileşmeyecektir.
“İhtiyaç kredisi ile kredi kartı borcunun faizi çok yüksek”
Öte yandan, fiyatlı çalışanların borçlanarak ortadaki farkı ötelemeye çalışması da tahlil değildir. Fiyatlı çalışanların kullandığı muhtaçlık kredisi ile kredi kartı borcunun faizi devasa yüksekliktetir. Türk-İş’in bilgileri temel alındığında, mutfak enflasyonundaki değişim Aralık 2021 itibariyle şöyle gelişti:
“Gıda enflasyonunda rekor artış”
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken minimum harcama meblağı, bundan evvelki aya nazaran rekor bir artışla yüzde 25,75 oranında gerçekleşti. Besin enflasyonunda son 12 ay itibariyle artış oranı ise yüzde 54,96 oldu. Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 23,72 olarak hesaplandı.
Türk-İş hesaplamasına temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara göre; besin mamüllerinde Aralık 2021 itibariyle gözlenen değişim, harcama kümelerine bakılırsa şöyle oldu:
“Sütte bir aylık artış yüzde 35,3 olarak hesaplandı”
Süt, yoğurt, peynir kümesinde; başta süt olmak üzere bütün markaların eser çeşitlerinde yüksek oranda artış gerçekleşti. Sütte bir aylık artış yüzde 35,3 olarak hesaplandı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 135 TL oldu.
“Kıyma ve kuşbaşının kilogram fiyatı ortalama 30 tl arttı”
Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat mamüllerinin bulunduğu kümede; kıyma ve kuşbaşı et ile tavuk fiyatı artarken sakatat (ciğer, böbrek, yürek) mamüllerinden yalnızca dana ciğeri fiyatı arttı. Kıyma ve kuşbaşı et kilogram fiyatı ortalama 30 TL (yüzde 26,1) arttı. Tavuktaki artış yüzde 17,1 oldu. Fiyat artışlarından balık da hissesini aldı ve ortalama kilogram fiyatı arttı. Hesaplamada bir daha hamsi, istavrit üzere nispeten bol ve ucuz balık çeşidi dikkate alındı. Geçen ay 120 TL olan ithal somon kilogram fiyatı, bu ay 190 TL etiket fiyatıyla tezgâhta yer aldı. Yumurtanın tanesi 1,30 TL’den 1,80 TL’ye yükseldi. Bakliyat mamüllerinden (kuru fasulye, kırmızı-yeşil mercimek, nohut, barbunya vb.) bilhassa ithal edilenler, döviz kurundaki artışa paralel daha değerli olurken dövizdeki düşüş eser fiyatlarına yansımadı. Barbunyada artış yüzde 53,2, yeşil mercimekte yüzde 50,0 olarak hesaplandı ve son hafta itibariyle fiyatlarında bir indirim olmadı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 274 TL oldu.
“Yaş zerzevat ve meyve meblağları da yükseldi”
Yaş sebze-meyve meblağları da bu ay ortalama olarak artış gösterdi. Mutfakta yüklü olarak kullanılan patatesteki fiyat artışı ise dikkat çekti ve kilogramı 7 TL’ye kadar yükseldi. Ortalama meyve-sebze kilogram fiyatı bu ay artışla 8,69 TL oldu. Geçen ay 8,28 TL olan ortalama zerzevat kilogram fiyatı bu ay biraz artarak 8,59 TL’ye yükseldi. Ortalama kilogram meyve fiyatı ise geçen aya göre biraz gerileyerek 8,83 TL oldu. Her vakit olduğu üzere pazarda çoğunlukla bulunan eserler temel alınarak hesaplama yapıldı. Bu ay, 17 zerzevat ve 12 meyve olmak üzere toplamda temel 29 eserdeki fiyat değişimi hesaplamada dikkate alındı. Eserlerin tek tek yükü yerine bir daha harcama sepetindeki meyve-sebzenin toplam ölçüsünden hareket edildi. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 59 TL oldu.
“Ekmeğin aile bütçesine ek maliyeti 95 lira oldu”
Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik üzere mamüllerin bulunduğu kümede; ekmekte beklenen fiyat artışı resmi olarak gerçekleşti. Ankara’da 200 gramı 1,75 TL’den satılan ekmeğin yeni fiyatı 2,25 TL ve kilogram fiyatı da 11,25 TL oldu. bu biçimdece artırım oranı yüzde 28,57 olarak hesaplandı. Yalnızca ekmeğe yapılan artırımın aile bütçesine aylık ek maliyeti 95 TL’ye ulaştı. Besin harcanmasındaki artışının üç puanı ekmeğe yapılan artırımdan kaynaklandı. Geçen ay fiyatı artan ekşi mayalı köy ekmeği, tam tahıllı vb. biçimde satılan ekmek, bu ay ortalama yüzde 20 oranında bir daha artırım gördü. Önümüzdeki günlerde ekmeğin gramajı ile birlikte fiyatında da artış olması bekleniyor. Bu harcama kümesinde yer alan besin unsurlarından pirinçte yüzde 42,7, bulgurda yüzde 70,8 ve unda yüzde 30,4 oranında fiyat artışı tespit edildi. Makarna ve irmik fiyatı değişmezken pirinç fiyatı biraz arttı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 185 TL oldu.
“Zam şampiyonu ayçiçek yağında artış yüzde 117,2 oldu”
Son küme ortasında yer alan besin hususlarından; tereyağı ve margarin fiyatı arttı. Margarin paketi de yakında tereyağı üzere 200 gram olarak satılacak üzere gözüküyor. Ayçiçeği yağının litresi bu ay 51,90 TL’ye yükseldi ve aylık yüzde 117,2 oranında artışla bu ayın artırım şampiyonu oldu. Bu ay zeytinyağı fiyatı da arttı. Siyah ve yeşil zeytin fiyatı ortalamada fazla değişmedi. Yağlı tohum (ceviz, fındık, fıstık, ay çekirdeği vb.) eserleri fiyatı ise bu ay artış görülen eserler içinde yer aldı. Geçen ay yüksek oranda fiyatı artan baharat eserleri (kimyon, nane, karabiber vb.) fiyatı (kimyondaki artış haricinde) bu ay değişmedi. Şeker yüzde 57,8 oranında arttı ve lakin tuz fiyatı değişmedi. Pekmez ve reçel fiyatı arttı, bal fiyatı değişmedi. Çay fiyatı -düşük oranda da olsa- bu ay bir daha arttı, ıhlamur fiyatı değişmedi. Salça fiyatı da tıpkı kaldı. Bu eser kümesinden kaynaklanan fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği aylık ek yük 169 TL oldu.”