Eski İktisat Bakanı Çelebi: Enflasyon lakin inanç ortamında düşer

Beykozlu

New member
Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Eski İktisat Bakanı Prof. Dr. Işın Çelebi özel bir televizyon programında yaptığı açıklamalarda 2022 beklentilerini lisana getirdi. Prof. Dr. Işın Çelebi, 2021’in her manada güç bir yıl olduğunu ve bilhassa itimat ortamının bir daha oluşması gerektiğini söylemiş oldu. Çelebi, “Enflasyon lakin itimat ortamında düşer. Yabancı sermaye, inançsız ortama girmez” dedi.

Faizde ve kurda fazlaca kıymetli dalgalanmalar olduğuna belirten Işın Çelebi, 2022 yılının bir daha itimat ve huzur ortamının sağlandığı bir yıl olması gerektiğini belirtti. Merkez Bankası Başkanı’nın mart ayından daha sonra nazaranvine başladığını ifaden Prof. Dr. Işın Çelebi, “Kesintisiz 4-5 yıl misyonuna devam etmeli. Türkiye’nin memnun ve huzur ortasında yoluna devam etmesi için istikrara muhtaçlık var” dedi.

“Gelir dağılımın bir daha düzenlenmesi lazım”

Belirsizlik halinin ortadan kalkmasının ehemmiyetine değinen Prof. Dr. Işın Çelebi, “Beşerler, ekonomik göstergelerden kuşku durmamalı, telaş etmemeli. Yani herkes, kur şu noktaya kadar yükselecek, faiz bu olacak diyebilmeli” dedi.

Akdeniz Üniversitesi’nde Prof. Dr İsmail Tufan ve grubunun yaptığı bir araştırmaya nazaran Türkiye’de şu anda 8 milyondan fazla 65 yaş üstü emekli olduğunu tabir eden Prof. Işın Çelebi, “Aldıkları fiyat 3.000 liranın altında. Fevkalade bir gelir dağılımı bozukluğu var. Bu manada gelir dağılımın bir daha düzenlenmesi lazım. Minimum fiyat artışı oldu, vergi muafiyetleri oldu lakin bunlar emeklilere yansıtılmadı çabucak hemen. Bu 8 milyondan fazla emekli bu şartlarda fakirleşme sonlarını aşmış durumda, hayat düşüncesi ortasında. halbuki her insanın kendini inançta hissedeceği bir hayat düzebir daha muhtaçlık var” açıklamalarında bulundu.

“Gelirler ne kadar artırılsa da enflasyon karşısında eriyor”

Enflasyon anketine ait değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Işın Çelebi, evvela iktisadın bir bilim olduğunu vurgulayarak, 2022’de her şeye sıfırdan başlamak gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Işın Çelebi, “Anketteki en düşük Aylık TÜFE oranı 5.5 ve yıllık en düşük TÜFE iddiası ise 26.4. 54 olan üretici fiyat endeksinin de 55-56 olduğunu farz edelim. Ortalaması 37’yi geçiyor. Bu çok yüksek bir enflasyon. Gelir dağılımını ve hayat standartlarını darma duman ediyor. Çarşıyı pazarı epeyce etkiliyor” dedi.

“Global enflasyonun tesirlerini 2022’de hissedeceğiz”

Prof. Dr. Işın Çelebi, küresel enflasyon ile yurt içi enflasyonun iç içe geçtiğini lisana getirdi. Türkiye’nin çabucak hemen küresel enflasyonun tesirlerini hissetmediğini belirtti. Bunun büyük sorun yaratacağı değerlendirmesinde bulunan Prof. Dr. Işın Çelebi, “FED, bugün ABD’de enflasyon oranı yüzde 6,3’e çıkarmış, yüzde 7’ye çıkma ihtimali de var. Bundesbank, Almanya’da yüzde 5 oranında bir enflasyon olduğunu söylüyor. Bu son 30 yıl için Almanya’daki en yüksek sayı” diye konuştu.

Türkiye’nin ise Merkez Bankası’nın yeni yayınladığı rapora göre enflasyon maksadını orta vadede yüzde 5 olarak belirlediğini hatırlattı. Türkiye’nin şayet AB yolunda ilerlemeye devam edecekse, bu yüksek enflasyon olayını çözmesi gerektiğinin altını çizdi.

“Toplumda hukuk ve adalet sistemi net olmalı”

Prof. Dr. Işın Çelebi açıklamalarını şöyleki sürdürdü.

Yani biz 2022’de enflasyon oranını yüzde 25’lerden alıp hangi noktaya indireceğiz? 2023 yılında yüzde 5 enflasyona ulaşabilecek miyiz? Almanya’nın bugün yüzde 5,3 oranında bir enflasyona eriştiği noktada, Türkiye olarak 2 -3 yıl ortasında bu orana ulaşmamız için ne yapmamız lazım? Bunların karşılıkları aşikâr. Biz bunları yaptık daha evvel. Yabancı sermaye girişinin kesinlikle artırılması kaide. Bunun için de toplumda hukuk ve adalet sistemin net olması gerekiyor. her insanın sisteme inanç duyması lazım. Enflasyon fakat itimat ortamında düşer. Yabancı sermaye, inançsız ortama girmez.”

2005-2010 ortası enflasyonla uğraş en başarılı seneler”

Türkiye’nin enflasyonla çabada en başarılı olduğu devrin 2005 – 2010 ortası olduğunu söz eden Prof. Dr. Işın Çelebi, “bu vakitte AB’ye tam üyelik yolunda adımlar atıldığı için 100 milyar dolarlık kaynak girişi oldu ve Türkiye’de piyasalar sakinleşti. Türkiye’ye yabancı sermeye girişi çok, yüksek teknoloji eserleri girdikçe ve memleketler arası alanda rekabet gücü arttıkça enflasyonun düştüğünü gördük” dedi.

Pandemi niçiniyle dünyada da fazla para basıldığına belirten Prof. Dr. Işın Çelebi, “FED’in faiz artırmaya gereksinimi var. 3 devir artıracağını söylemiş oldu fakat yapamayacak. ABD’nin borcu toplam 29 trilyon dolar. GSMH ise 14 milyar dolar düzeyinde. Faizi artırdığı sürece eksi yazmaya başlayacak. Bu faizleri ödeyemez. Likidite genişlemesi, pandemi devrinde belli bir istikrar sağladı. Bu borç yapısı ortasında faiz oranlarını artırabileceklerini düşünmüyorum. Biz bu durumun tesirlerini 2022’de hissedeceğiz. Bu manada enflasyonla çabada döviz arzını artırmamız gerekiyor. Hem ihracatla tıpkı vakitte yabancı sermaye ile. Piyasa istikrarını kendi sistemi ortasında sağlamamız gerekiyor” (DHA)