TL mevduatlarına uygulanan stopaj dayanağının uzatılması bekleniyor

Beykozlu

New member
Türk Lirası’nın cazibesinin artırılması ve zıt dolarizasyonu desteklemek için 30 Eylül’e kadar uygulamada olan TL mevduata stopaj dayanağına yeni bir uzatma gündemde. Ekim 2020’de uygulamaya alınan stopaj indirimleri ile 6 aya kadar vadeli hesaplarda stopaj yüzde 15’ten yüzde 5’e, 1 yıla kadar vadelide yüzde 12 olan oran yüzde 3’e, 1 yıldan uzun vadelilerde ise yüzde 10’dan yüzde 0’a çekilmişti.

Dünya’dan Şebnem Turhan’ın haberine göre Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık datalarına nazaran 10 Eylül itibariyle TL mevduatların toplam mevduatın yüzde 44,8’ini, yabancı para mevduatlar ise yüzde 55,2’sini oluşturuyor.

Şubat 2021’de TL mevduatının hissesi en yüksek düzeye çıktı

Ekim 2020’de başlayan TL mevduata stopaj dayanağı son olarak Temmuz 2021’de iki ay daha uzatılmış ve takviyede müddet sonu 30 Eylül’de sona erecekti. Lakin son periyotta alınan kararlar TL mevduata verilen dayanağın süreceğinin de işareti.

Merkez Bankası’nın geçen hafta yabancı para zarurî karşılık oranlarında yaptığı 2 puanlık yükselişle temmuzdan bu yana yabancı para mecburî karşılık oranlarını 4 puan artırmış oldu. Ayrıyeten TL cinsi zarurî karşılıkların da döviz olarak tutulmasını sağlayan rezerv opsiyon sisteminin da 1 Ekim itibariyle sona ereceğini deklare etti.

Siyaset faizinin marttan bu yana yüzde 19 olarak uygulanması TL mevduatta da faizlerin üst çekilmesine niye olmuştu. BDDK bilgilerine nazaran geçen yıl ekimde TL mevduatın toplam mevduat ortasındaki hissesi yüzde 49,3 iken Temmuz 2021 itibariyle bu oran yüzde 50,9’a yükseldi.

TL mevduata hem stopaj dayanağının uygulandığı birebir vakitte nakdî sıkılaştırma adımları ile dolar/TL’de gerileme ve mevduat faizlerinde yükselişin yaşandığı Şubat 2021’de TL mevduatın hissesi yüzde 51,4 ile son devirlerin en yüksek düzeyine çıkmıştı. Bu düzey dolar/TL’deki hareketlilik daha sonrasında mayıs ve haziranda yüzde 50 düzeyine gerilemişti.

En yüksek hacim 3 ay vadeli mevduatta

Merkez Bankası datalarına bakılırsa bankacılık kesiminde toplam TL mevduatı Temmuz 2021 itibariyle 1.6 trilyon lira. Bunun 387.8 milyar lirası vadesiz, 1.2 milyar lirası ise vadeli mevduatta bulunuyor. Vadeli mevduatta en yüksek hacim ise 815.1 milyar lira ile 3 ay vadeli mevduatta.

Merkez Bankası datalarına göre 304.8 milyar lira da 1 ay vadeli mevduatta bulunuyor. 1 yıl ve uzun vadeli mevduatta 75.4 milyar lira, 6 ay vadeli mevduat da ise 62.5 milyar liralık tasarrufu var vatandaşların. Vadeli mevduatların büyüklüğündeki değişim ise stopaj dayanağının 6 ay ve 1 yıl vadeli mevduata ilgiyi artırdığını gösteriyor.

Merkez Bankası’nın datalarına bakılırsa bu yıl temmuzda geçen yıl temmuza göre 1 yıl vadeli TL mevduattaki artış yüzde 84,34 oldu. 6 ay vadeli mevduatta artış yüzde 21,88, 3 ay vadeli mevduatta ise yüzde 22,82 büyüme sağlandı. 1 ay vadeli mevduatta ise geçen yıl temmuz ayına bakılırsa yüzde 4,38’lik gerileme yaşandı.